без памяці

хранить память о погибших героях — захоўваць памяць аб загінуўшых героях

зрительная память — зрокавая памяць

слуховая память — слыхавая памяць

плохая память — дрэнная памяць

хорошая память — добрая памяць

выучить на память — вывучыць на памяць

выпасть из памяти — выпасці з памяці (галавы)

запечатлеться в памяти — захавацца (застацца) у памяці

если мне память не изменяет — калі мяне памяць не падводзіць

в память — у памяць

подарить на память — падарыць на ўспамін (на памяць)

оставить о себе добрую память — пакінуць аб сабе добрую памяць (добры ўспамін)

больной лежал без памяти — хворы ляжаў без памяці (у непрытомнасці)

без памяти —

а) (любить, восхищаться и т.п.) вельмі моцна, горача

б) (бежать, лететь) вельмі хутка

в) (от кого, от чего) у захапленні

вечная память — вечная памяць

на моей памяти — на маёй памяці, за маёй памяццю

по памяти — па памяці

по старой памяти — па старой памяці

на память —

а) (наизусть) на памяць

б) (давать, дарить и т.п.) на памяць, на ўспамін

на свежую память — на свежую памяць

короткая (куриная, дырявая) память — кароткая (курыная, дзіравая) памяць

лишиться рассудка — страціць розум

рассудку вопреки — насуперак здароваму розуму

субъективный рассудок — суб'ектыўная развага

быть в полном рассудке — быць у поўным розуме

любить без рассудка — любіць без памяці

сознание необходимости — усведамленне (разуменне) неабходнасці

сознание в преступлении — прызнанне (сазнанне) у злачынстве

сознание вины — усведамленне (уразуменне) віны

общественное сознание — грамадская свядомасць

больной потерял сознание — хворы страціў прытомнасць

лежать без сознания — ляжаць без памяці

до безумия — без памяці

положить на стол — палажыць на стол

сесть на место — сесці на месца

двигаться на восток — рухацца на ўсход

спешить на работу — спяшацца на працу

взять на себя поручение — узяць на сябе даручэнне

подписка на заём — падпіска на пазыку

отпуск на месяц — адпачынак на месяц

хватит на всех — хопіць на ўсіх

помножить на четыре — памножыць на чатыры

разделить на три — падзяліць на тры

перевести на русский язык — перакласці на рускую мову

слово оканчивается на гласный — слова канчаецца на галосны

взять на некоторое время — узяць на некаторы час

на этот раз — на гэты раз

на следующий день — на другі дзень

на страх врагам — на страх ворагам

испытание на прочность — вырабаванне на трываласць

разведка на нефть — разведка на нафту

глух на одно ухо — глухі на адно вуха

на свежую голову — на свежую галаву

верить на слово — верыць на слова

на всякий случай — на ўсякі выпадах

сводить на нет — зводзіць на нішто

похож на брата — падобны на брата (да брата)

характером он походил на отца — характарам ён быў падобны да бацькі (на бацьку)

сесть на вёсла — сесці на вёслы (за вёслы)

на другой день — на другі дзень, другім днём

на улице — на вуліцы

гардины на окнах — гардзіны на вокнах

на военной службе — на вайсковай службе

сидеть на заседании — сядзець на пасяджэнні

на приёме у врача — на прыёме ў доктара

на моих глазах — на маіх вачах

на нём лежала великая ответственность — на ім ляжала вялікая адказнасць

пальто на вате — паліто на ваце

играть на рояле — іграць на раялі

говорить на русском языке — гаварыць на рускай мове

стоять на часах — стаяць на варце

дыра на дыре — дзірка на дзірцы

на бегу — на бягу

на скаку — на скаку

на деле — на справе

на словах — на словах

ехать на пароходе — ехаць на параходзе (параходам)

прилетел на самолёте — прыляцеў самалётам (на самалёце)

на восьмом месяце — на восьмым месяцы

на моей памяти — за маёй памяццю (на маёй памяці)

на этих днях — гэтымі днямі

двое на вёслах, один на руле — два на вёслах (за вёсламі), адзін на рулі (за рулём)

нате! — наце!

вот тебе (и) на! — вось табе (і) на!, вось табе (і) маеш!

склад ума — склад розуму

здравый ум — здаровы (разважны) розум

человек с умом — чалавек з розумам

брожение в умах — хваляванне грамадскай думкі

направление умов — кірунак (грамадскай) свядомасці, грамадскай думкі

настроение умов — настрой грамадскай думкі (грамадства, людзей)

лучшие умы человечества — лепшыя розумы чалавецтва

светлый ум — светлы розум

без ума (быть) от кого-либо, чего-либо — у захапленні (быць), траціць розум (вар'яцець) ад каго-небудзь, чаго-небудзь

браться за ум — брацца за розум

(быть) в уме — мець розум

в уме ли ты? — ці маеш ты розум?

в здравом уме и твёрдой памяти — пры сваім розуме і цвёрдай памяці

выжить из ума — выжыць з розуму, здурнець

держать в уме — трымаць у галаве, помніць

из ума вон — з розуму сышло, з галавы вылецела

задним умом крепок — моцны заднім розумам

короткий ум — кароткі розум

на ум наставить — давесці да розуму, вывесці на правільную дарогу

на уме (в уме) — наўме, у думках, у галаве

и в уме не было — і наўме (і ў думках, і ў галаве) не было

и на ум нейдёт — і ў галаву не ідзе (не лезе)

у него другое на уме — у яго іншае наўме (у думках, у галаве)

у него что на уме, то и на языке — у яго што наўме (у галаве), тое і на языку, ён што думае, тое і гаворыць

не его (моего, твоего) ума дело — не з яго (з маім, з тваім) розумам (рабіць што-небудзь, разважаць пра што-небудзь), не яго (мая, твая) справа

не в полном уме — не ў поўным розуме

(не) в своём уме — (не) пры сваім розуме

в уме (считать, прикинуть) — у галаве

счёт в уме — падлік у галаве

не выходит из ума — не выходзіць з галавы

от большого ума — ад вялікага розуму

повредиться в уме — крануцца з розуму

повреждённый в уме — ненармальны, вар'ят

раскинуть умом — паварушыць (пашавяліць) мазгамі

с умом — з розумам

свести с ума — з розуму звесці

сойти с ума — звар'яцець, страціць розум, з глузду з'ехаць

вы с ума сошли! — вы звар'яцелі!

он (она) себе на уме — ён (яна) хітры (хітрая), яго (яе) не ашукаеш

сколько голов, столько умов — што галава, то і розум

терять ум — траціць розум

ум за разум заходит — розум за розум заходзіць

ум хорошо, а два лучше — адна галава добра, а дзве яшчэ лепш

ума не приложу — розуму не дабяру

ума палата — вельмі разумны

научиться уму-разуму — навучыцца розуму

уму непостижимо — розуму недаступна, розум не можа знесці, незразумела

уму помрачение — проста дзіва